Zapiekanka ziemniaczana z serem - kremowy przysmak

Zapiekanka ziemniaczana z serem to klasyczne, rozgrzewające danie, które jest idealne na chłodniejsze dni. Połączenie kremowych ziemniaków, aromatycznych ziół i rozpuszczonego sera tworzy niebiański smak, któremu trudno się oprzeć. To danie jest nie tylko pyszne, ale również bardzo sycące i może stanowić samodzielny posiłek lub dodatek do mięs czy sałatek. W tym przepisie przedstawiamy wersję tradycyjną, która z pewnością stanie się ulubionym daniem w Twoim domu.

Składniki

Aby przygotować zapiekankę ziemniaczaną z serem dla 6 osób, potrzebujesz:

• 1,5 kg ziemniaków
• 400 ml śmietany 18%
• 300 g sera żółtego (np. gouda, cheddar)
• 2 średnie cebule
• 3 ząbki czosnku
• 50 g masła
• 1,5 łyżeczki soli
• 1/2 łyżeczki pieprzu czarnego
• 1/4 łyżeczki gałki muszkatołowej
• 2 łyżeczki świeżego tymianku (lub 1 łyżeczka suszonego)
• 1 łyżeczka świeżego rozmarynu (lub 1/2 łyżeczki suszonego)

Przygotowanie

Krok 1: Przygotowanie składników

1. Rozgrzej piekarnik do temperatury 180°C (termoobieg) lub 200°C (grzanie góra-dół).
2. Ziemniaki dokładnie umyj, obierz i pokrój w cienkie plastry o grubości około 3-4 mm. Możesz użyć mandoliny, aby uzyskać równe plastry.
3. Cebulę obierz i pokrój w cienkie półplasterki.
4. Czosnek obierz i drobno posiekaj lub przeciśnij przez praskę.
5. Ser żółty zetrzyj na tarce o grubych oczkach.

Wskazówka: Aby ziemniaki nie ciemniały podczas przygotowywania pozostałych składników, możesz zanurzyć je w zimnej wodzie. Przed użyciem dokładnie je osusz ręcznikiem papierowym.

Krok 2: Przygotowanie sosu śmietanowego

1. W małym rondelku rozpuść masło na średnim ogniu.
2. Dodaj posiekaną cebulę i smaż, aż stanie się szklista (około 5 minut).
3. Dodaj czosnek i smaż jeszcze przez 1 minutę, mieszając, aby czosnek się nie przypalił.
4. Zdejmij z ognia i dodaj śmietanę, sól, pieprz, gałkę muszkatołową oraz połowę ziół (tymianek i rozmaryn). Dokładnie wymieszaj.

Wskazówka: Jeśli lubisz bardziej kremową zapiekankę, możesz zwiększyć ilość śmietany do 500 ml.

Krok 3: Układanie zapiekanki

1. Naczynie żaroodporne (o wymiarach około 30x20 cm) posmaruj niewielką ilością masła lub spryskaj olejem.
2. Ułóż warstwę plastrów ziemniaków, lekko nakładając je na siebie.
3. Polej niewielką ilością sosu śmietanowego i posyp małą ilością startego sera.
4. Powtarzaj warstwy, aż wykorzystasz wszystkie ziemniaki, sos i ser, kończąc warstwą sera na wierzchu.
5. Posyp pozostałymi ziołami.

Wskazówka: Staraj się układać ziemniaki równomiernie, aby zapiekanka piekła się równo. Możesz też dodać więcej sera na wierzch, jeśli lubisz bardziej chrupiącą, zarumienioną skórkę.

Krok 4: Pieczenie

1. Naczynie przykryj folią aluminiową i piecz w rozgrzanym piekarniku przez 40 minut.
2. Następnie zdejmij folię i piecz jeszcze przez 20 minut, aż wierzch się zarumieni, a ziemniaki będą miękkie (sprawdź widelcem).
3. Po wyjęciu z piekarnika pozostaw zapiekankę na 10-15 minut, aby nieco ostygła i stężała, co ułatwi jej porcjowanie.

Wskazówka: Jeśli wierzch zapiekanki zacznie się zbyt mocno rumienić, a ziemniaki nie są jeszcze miękkie, przykryj naczynie ponownie folią aluminiową.

Podawanie

Zapiekankę ziemniaczaną z serem można podawać na wiele sposobów:

Jako danie główne

• Z prostą sałatką z mieszanych liści z vinaigrette
• Z sałatką z pomidorów i ogórków
• Z pieczonymi warzywami, takimi jak cukinia, papryka czy bakłażan

Jako dodatek

• Do pieczonych lub grillowanych mięs, takich jak kurczak, wieprzowina czy wołowina
• Do ryb, szczególnie łososia czy dorsza
• Do dań z grilla na letnich przyjęciach

Wskazówka: Zapiekanka najlepiej smakuje prosto z piekarnika, gdy ser jest jeszcze ciepły i ciągnący. Możesz podać ją z kleksem kwaśnej śmietany i posiekanym szczypiorkiem dla dodatkowego smaku i koloru.

Przechowywanie

Zapiekankę ziemniaczaną z serem można przechowywać na kilka sposobów:

1. W lodówce: Przechowuj w szczelnie zamkniętym pojemniku do 3-4 dni.
2. W zamrażarce: Porcje zapiekanki można zamrozić do 2-3 miesięcy. Przed podaniem rozmroź w lodówce, a następnie podgrzej w piekarniku w temperaturze 180°C przez około 20-25 minut.

Wskazówka: Przy podgrzewaniu zapiekanki w piekarniku, przykryj ją folią aluminiową, aby nie wysychała. Na ostatnie 5 minut możesz zdjąć folię, aby odzyskała chrupkość.

Warianty przepisu

Podstawowy przepis na zapiekankę ziemniaczaną z serem można modyfikować na wiele sposobów:

Zapiekanka z dodatkiem warzyw

Dodaj warstwy pokrojonych warzyw, takich jak:

• Cukinia
• Pieczarki
• Papryka
• Brokuły (blanszowane)
• Szpinak

Zapiekanka z dodatkiem mięsa

Wzbogać zapiekankę o:

• Podsmażony boczek lub pancettę
• Szynkę pokrojoną w kostkę
• Mielone mięso (wcześniej podsmażone z cebulą i przyprawami)
• Kurczaka pokrojonego w kostkę i podsmażonego

Zapiekanka z różnymi serami

Eksperymentuj z różnymi rodzajami serów:

• Ser pleśniowy (np. gorgonzola lub lazur) dla intensywnego smaku
• Kozi ser dla wyrazistego, lekko orzechowego aromatu
• Mozzarella dla kremowej, ciągnącej się tekstury
• Parmezan dla chrupiącej skórki

Zapiekanka bezglutenowa i wegańska

Dla osób na specjalnych dietach:

• Użyj mleka kokosowego lub migdałowego zamiast śmietany
• Zastąp ser żółty wegańskimi alternatywami
• Dodaj więcej przypraw, takich jak płatki drożdżowe, aby wzmocnić “serowy” smak

Wartości odżywcze

Porcja zapiekanki ziemniaczanej z serem (około 250 g) zawiera:

• Kalorie: około 350-400 kcal
• Białko: 12-15 g
• Węglowodany: 35-40 g
• Tłuszcze: 18-22 g
• Błonnik: 3-4 g

Wskazówka: Wartości odżywcze mogą się różnić w zależności od dokładnych proporcji składników i dodatków.

Porady dla początkujących

• Używaj ziemniaków typu woskowego (np. Irga, Bryza), które dobrze trzymają kształt podczas pieczenia.
• Krój ziemniaki na równe plastry, aby zapiekanka piekła się równomiernie.
• Nie żałuj przypraw - gałka muszkatołowa i zioła nadają zapiekance charakterystyczny aromat.
• Jeśli nie masz świeżych ziół, możesz użyć suszonych, ale w mniejszej ilości (zwykle połowa ilości świeżych).
• Przed podaniem pozwól zapiekance odpocząć przez 10-15 minut, co ułatwi jej krojenie i serwowanie.

Podsumowanie

Zapiekanka ziemniaczana z serem to klasyczne, rozgrzewające danie, które jest idealne zarówno na codzienny obiad, jak i na specjalne okazje. Jej kremowa konsystencja, bogaty smak i aromat ziół sprawiają, że jest uwielbiana przez wszystkich, od dzieci po dorosłych. Eksperymentując z dodatkami i serami, możesz stworzyć niezliczone warianty tego wszechstronnego dania.

Smacznego!